Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2016

Ψηφιακές βιβλιοθήκες και υπηρεσίες για μαθητές και εκπαιδευτικούς – «Ανακαλύπτω-Δημιουργώ Συμμετέχω»

Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ακολουθώντας τις διεθνείς
εκπαιδευτικές τάσεις και συμβαδίζοντας με τις διεθνείς εκπαιδευτικές πολιτικές και
πρακτικές στοχεύει στην αναβάθμιση της ψηφιακής εκπαίδευσης και στον ενεργό
μελλοντικό κοινωνικοποιημένο πολίτη.
Στο πλαίσιο αυτό, μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ψηφιακή εκπαίδευση ξεκινάει στα
σχολεία. Μια σειρά ψηφιακών υπηρεσιών και βιβλιοθηκών είναι διαθέσιμες, ανοιχτές
στους εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς. Στοχεύοντας στην ενημέρωση και ανάδειξη των
διαθέσιμων και αναπτυσσόμενων υπηρεσιών ψηφιακής εκπαίδευσης του Υπουργείου σε
ένα ευρύτερο κοινό, δημιουργήθηκε ο δικτυακός τόπος https://go.minedu.gov.gr.
Ο δικτυακός τόπος https://go.minedu.gov.gr στοχεύει στην ενημέρωση και υποστήριξη
μαθητών και εκπαιδευτικών όσον αφορά την ανοιχτή πρόσβαση σε ψηφιακές βιβλιοθήκες
& υπηρεσίες ανά βαθμίδα και γνωστικό αντικείμενο.
Στόχος είναι ο δικτυακός τόπος να επεκταθεί προς την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και δια
βίου μάθηση ώστε να αποτελέσει μια ανοιχτή διαδικτυακή πύλη που θα προσφέρει
κεντρική πρόσβαση και ενιαία αναζήτηση σε μεγάλο όγκο ψηφιακού εκπαιδευτικού
περιεχόμενου που παράγεται ή έχει παραχθεί και θα εξακολουθεί να παράγεται στη χώρα
από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, εποπτευόμενους και έγκριτους
φορείς καθώς και την εκπαιδευτική κοινότητα.

Δευτέρα 23 Μαΐου 2016

9/5/2016 : «Διάβαση του Ερμή από το δίσκο του ήλιου»



«Διάβαση του Ερμή από το δίσκο του ήλιου»
Στο 3ο Γυμνάσιο Κομοτηνής σε συνεργασία με το
Σύλλογο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης
Δευτέρα 9 Μαΐου 2016

Την Δευτέρα 9 Μαΐου 2016 στις 14h 12min ξεκίνησε ένα ενδιαφέρον και σχετικά σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο : η διάβαση του Ερμή (φαινόμενη διάμετρος 19΄΄της μοίρας) από το δίσκο του Ήλιου (φαινόμενη διάμετρος 1902΄΄ της μοίρας).
Ουσιαστικά θα μπορούσε κάποιος να πει ότι είναι μια πολύ μικρή έκλειψη ηλίου μιας και ο ηλιακός δίσκος καλύπτεται κατά ένα πάρα πολύ μικρό ποσοστό από τον πλανήτη Ερμή (τον μικρότερο πλανήτη του ηλιακού συστήματος). Συγκεκριμένα σε αυτή τη διάβαση ο δίσκος του Ερμή είναι 158 φορές μικρότερος από το δίσκο του Ήλιου. Διαβάσεις από το δίσκο του ήλιου μπορούν να εμφανίσουν μόνο οι εσωτερικοί πλανήτες Αφροδίτη και Ερμής.
Από το πρωί της Δευτέρας ενημερώνονταν και τα 16 τμήματα του 3ου Γυμνασίου (ανά τριάδες ή δυάδες τμημάτων στο χώρο του γυμναστηρίου του σχολείου) με προβολή power point που είχε ετοιμασθεί από τον καθηγητή Πρασόπουλο Δημήτριο (Φυσικό και ερασιτέχνη αστρονόμο).
Μετά το τέλος του ωρολογίου προγράμματος τοποθετήθηκε ένα διοπτρικό τηλεσκόπιο εστιακής απόστασης 900mm με ηλιακό φίλτρο και διάφορα προσοφθάλμια που μας έδωσαν μεγέθυνση περίπου από Χ45 έως Χ90 και οι μαθητές που ενδιαφέρθηκαν μπορούσαν να δουν τον δίσκο του ήλιου και τον Ερμή σαν μια σκοτεινή κουκίδα. Μαζί φαινόταν και μια αρκετά μεγάλη ηλιακή κηλίδα (Sunspot Number 2542).
Ο χειρισμός του τηλεσκοπίου έγινε σχεδόν εξ ολοκλήρου από τους μαθητές του προγράμματος αστρονομίας. Με μεγάλη επιτυχία ο δίσκος του ήλιου ήταν διαρκώς εντός του πεδίου παρατήρησης του τηλεσκοπίου.
Συνδέσαμε ένα ηλεκτρονικό προσοφθάλμιο (με μεγάλη μεγέθυνση) στο τηλεσκόπιο για να δούμε το φαινόμενο και μέσα από τηλεόραση, αλλά το άγχος και οι δυσκολία ακριβούς εστίασης, μας οδήγησε στο να σταματήσουμε αυτόν τον τρόπο παρατήρησης.
Στη συνέχεια παρατηρήσαμε τον δίσκο του ήλιου μέσα από ένα μονόκυαλο, με προβολή σε ένα χάρτινο φύλλο. Αν και η διαδικασία ήταν σχετικά εύκολη, η παρατήρηση του Ερμή ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω του μεγέθους του. Κάποιες στιγμές ήταν δυνατό να ξεχωρίσουμε τον Ερμή πάνω στο χάρτινο φύλλο.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της τηλεσκοπικής παρατήρησης που ξεκίνησε στις 14h 10min και ολοκληρώθηκε περίπου στις 15.30 βγάζαμε φωτογραφίες με ένα τηλεφακό και ηλιακό φίλτρο. Μερικές από τις φωτογραφίες που βγάλαμε φαίνονται στην ιστοσελίδα του σχολείου. Τα παιδιά καταπονήθηκαν λόγω της έκθεσης στον ήλιο και μετά από το 7ωρο μάθημα που είχαν, οπότε αναχώρησαν σχετικά νωρίς. Το φαινόμενο ολοκληρωνόταν για την περιοχή της Θράκης μετά την δύση του ήλιου.
Ο καθηγητής Πρασόπουλος Δημήτρης συνέχιζε να φωτογραφίζει το φαινόμενο κάθε ½ ώρα μέχρι τις 18.00 περίπου διότι αναπτύχθηκαν αρκετά σύννεφα και ήταν αδύνατο να «ανακαλυφθεί» ο Ερμής μέσα στα σύννεφα.
Ο επόμενες διαβάσεις θα συμβούν στις 11 Νοεμβρίου 2019 και 13 Νοεμβρίου 2032.
Οι αναμνηστικές φωτογραφίες βγήκαν λίγο πριν αναχωρήσουμε από το προαύλιο. Οι μαθητές που παρατήρησαν και ενδιαφέρθηκαν περισσότερο ήταν οι μαθητές που μετείχαν στο φετινό σχολικό πρόγραμμα «4th year my friend : Astronomy & ISS» αν και αναχώρησαν σχετικά νωρίς.






Παρασκευή 15 Απριλίου 2016

7/4/16 : Εκπαιδευτική επίσκεψη του προγράμματος : «4th year my friend : astronomy & ISS»



7/4/16 : Εκπαιδευτική επίσκεψη του προγράμματος : «4th year my friend : astronomy & ISS»
Την Πέμπτη 7 Απριλίου 2016 αναχώρησαν από το σχολείο οι 24 μαθητές και 2 συνοδοί καθηγητές και πραγματοποίησαν εκπαιδευτική επίσκεψη στη Θεσ/νίκη. Η επίσκεψη περιελάμβανε :
Α) Επίσκεψη στο αστεροσκοπείο του ΑΠΘ (πανεπιστημιούπολη)   http://www.astro.auth.gr/gallery.html
Εκεί μας περίμενε ο γλαφυρότατος αγαπητός φίλος και ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ κ. Ιωάννης Σειραδάκης (ερευνητής αστροφυσικός και βραβευμένος με το ευρωπαϊκό βραβείο Καρτέσιος το 2005) που μας περιέγραψε τον τρόπο κίνησης και λειτουργίας του θόλου και του διοπτρικού τηλεσκοπίου διαμέτρου 20cm και εστιακής απόστασης 3000m. Η διάρκεια της επίσκεψης ήταν περίπου 1 ώρα.
Οι μαθητές παρατηρούσαν και μετείχαν με προσοχή στην βιωματική παρουσίαση του τηλεσκοπίου (άνοιξαν το θόλο, κίνησαν, ασφάλισαν το τηλεσκόπιο κτλ).
Παρατηρήσαμε τον ήλιο με προβολή σε πέτασμα μέσω του τηλεσκοπίου, αλλά ο ήλιος δυστυχώς την στιγμή της παρατήρησης δεν είχε ευδιάκριτες ηλιακές κηλίδες. Συγκεντρώνοντας τις σκέψεις συνεχίσαμε το πρόγραμμά μας περνώντας και από το αντίγραφο του «Μηχανισμού των Αντικυθήρων» (project με το οποίο ασχολείται επίσης ο κ. Σειραδάκης σε συνεργασία με επιφανείς έλληνες και ξένους επιστήμονες και ερευνητές) που βρίσκεται στις σκάλες προς το θόλο του αστεροσκοπείου.
Β) ΝΟΕΣΙΣ  Κέντρο Διάδοσης Επιστημών & Μουσείο Τεχνολογίας στη περιοχή Θέρμη Θεσ/νίκης  http://www.noesis.edu.gr/
Παρακολουθήσαμε την φαντασμαγορική ταινία «Από τη Γη στο Σύμπαν» κατά την οποία, σύμφωνα με τους παραγωγούς  :
«Ο νυχτερινός ουρανός, γοητευτικός και μυστηριώδης, ανέκαθεν υπήρξε αντικείμενο αρχαίων μύθων και θαυμασμού. Η κατανόηση του Σύμπαντος αποτελεί την αρχαιότερη επιθυμία του ανθρώπου.
Μόλις πρόσφατα όμως έχουμε αρχίσει να αντιλαμβανόμαστε την θέση του πλανήτη Γη στην απεραντοσύνη του κόσμου.
Σας προσκαλούμε να ζήστε τη μοναδική εμπειρία που σας προσφέρει η ταινία «Από τη Γη στο Σύμπαν» και γνωρίστε περισσότερα για το ταξίδι των ουράνιων ανακαλύψεων, από τις θεωρίες των αρχαίων Ελλήνων αστρονόμων μέχρι τα υπερσύγχρονα τηλεσκόπια.
Επισκεφθείτε το Ηλιακό Σύστημα και τον Ήλιο, ζήστε τη γέννηση και το θάνατο αστεριών και ταξιδέψτε ακόμα μακρύτερα, πέρα από το Γαλαξία, στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος.»
Κατά την διάρκεια της προβολής ακούστηκε στην αίθουσα ….. «τι υπέροχο που είναι ……». Όντως έτσι ήταν …..ειδικά για όσους έβλεπαν για 1η φορά προβολή σε πλανητάριο. Ήταν η γλυκιά αποζημίωση για τον οργανωτή της εκδρομής.
Γ) Eratosthenes 2016
Στη συνέχεια σε διπλανό χώρο πραγματοποιήσαμε μια «γρήγορη μέτρηση της καθιερωμένης σκιάς» για την μεσημβρινή περίμετρο της Γης και στείλαμε τις μετρήσεις στους συνεργάτες μας του e-twining Eratosthenes 2016 φτιάχνοντας 2 ομάδες εργασίας. Χρησιμοποιήσαμε πήχη και οικοδομικό αλφάδι  αλλά πετύχαμε ικανοποιητικές μετρήσεις.
Στην συνέχεια προχωρήσαμε σε ένα γρήγορο γεύμα, πολλοί με συνοδεία παγωτού λόγω της υπερβολικής για την εποχή ζέστης.
Γυρνώντας συζητούσαμε στο λεωφορείο αστρονομικά και ατελείωτα θέματα που δεν είχαμε ολοκληρώσει το πρωί κατά την αναχώρηση αλλά από ότι φαίνεται ήταν να αδύνατο να λυθούν όλα. Ένα απαντούσαμε και ένα επόμενο ερχόταν. Η επιστροφή στον προγραμματισμένο χρόνο όπως πάντα, κατάκοποι αλλά γεμάτοι εμπειρίες και νέες σκέψεις και ανησυχίες για τον κόσμο που μας περιβάλει…..
Συνοδοί καθηγητές ο υπεύθυνος του προγράμματος ο κ.Πρασόπουλος Δημήτριος (φυσικός) και η κ. Βογιατζή Χριστίνα (μαθηματικός).


























Πέμπτη 14 Απριλίου 2016 «Σελήνη, Δίας και Διεθνής Διαστημικός Σταθμός στο 3ο Γυμνάσιο Κομοτηνής




Πέμπτη 14 Απριλίου 2016
«Σελήνη, Δίας και Διεθνής Διαστημικός Σταθμός στο 3ο Γυμνάσιο Κομοτηνής»

Την Πέμπτη 14 Απριλίου 2016 διοργανώσαμε μια μεγάλη δραστηριότητα με τους μαθητές του προγράμματος «4th year my friend : astronomy & ISS» και όχι μόνο.
H δραστηριότητα περιελάμβανε:
14.10 -15.00 : Οργάνωση της νυχτερινής δραστηριότητας, χάρτες Σελήνης, κλήρωση βιβλίου αστρονομικού περιεχομένου. Ενημέρωση για την διέλευση του Ερμή στις 9 Μαίου 2016.

17.00 – 20.00 :
α) Πρόγραμμα αστρονομίας Cartes du Ciel , τρόπος χρήσης, βασικές δυνατότητες/τρόπος λειτουργίας, οργάνωση παρατήρησης, αστερισμοί, αντικείμενα παρατήρησης, ουράνιος θόλος με Η/Υ

β) Πρόγραμμα παρατήρησης Σελήνης (Virtual Moon Atlas) : τρόπος χρήσης, βασικές δυνατότητες, αντικείμενα παρατήρησης, κρατήρες / θάλασσες / οροσειρές.

γ) Παρατήρηση ηλιακών κηλίδων με «προβολή σε πέτασμα» χρησιμοποιώντας ένα «ιστορικό» μονόκυαλλο που έχει κατασκευασθεί πριν από 35 χρόνια (8-24 Χ 40) . Είδαμε μια ηλιακή κηλίδα (Νο 2529)
Μπορείτε να την δείτε και εσείς στο αρχείο ηλιακών κηλίδων του τηλεσκοπίου SOHO http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/synoptic/sunspots_earth/sunspots_512_20160414.jpg
Τις ηλιακές κηλίδες που υπάρχουν τώρα μπορείτε να τις δείτε και εσείς στο : http://sohowww.nascom.nasa.gov/sunspots/
Παρόλο που το μονόκυαλλο «δεν σου γεμίζει το μάτι» κατάφερε με ένα απλό τρόπο να πετύχει το σκοπό του και να εντυπωσιάσει με τον τρόπο του.

δ) Εκμάθηση χρήσης/εγκατάστασης τηλεσκοπίων  : το ένα διοπρικό 4” σε ισημερινή στήριξη (εστιακής απόστασης 900mm)  και το άλλο τύπου dobsonian 8”  εστιακής απόστασης 1200mm (με παραχώρηση χρήσης από τον Σύλλογο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης)

ε) Κατασκευή ενός «πρόχειρου χάρτη του ουράνιου θόλου» για τις 15 Ιουνίου (αυτό ήθελαν να κατασκευάσουμε) και απόδοση στους μαθητές για καλοκαιρινή χρήση.

20.00-21.50
α) Προσπάθεια ανεύρεσης Ερμή, Δία με οπτική παρατήρηση από τις 20.00. Στάθηκε ιδιαίτερα δύσκολο και μόνο κατά τις 20.20 καταφέραμε να εντοπίσουμε το Δία και κατά τις 20.40 τον Ερμή.

β) Σελήνη, Δίας .Οι μαθητές άρχισαν να χειρίζονται τα 2 τηλεσκόπια παρατηρώντας στην αρχή τη Σελήνη με διάφορες μεγεθύνσεις από Χ100 έως Χ 360. Αργότερα σημαδέψαμε το Δία με μεγεθύνσεις από Χ45 έως Χ120.
Οι δορυφόροι του Δία εύκολα ορατοί και μαζί με ένα αστέρι του καταλόγου HD έμοιαζε να βλέπουμε 5 δορυφόρους. Το φύλλο παρατήρησης του Δία δόθηκε σε έναν από τους μαθητές που έδειχνε ιδιαίτερα αυξημένο ενδιαφέρον («τιμήν ένεκεν») καθ όλη την διάρκεια του προγράμματος για φέτος.
Στην Σελήνη εστιάσαμε το ενδιαφέρον στο φαράγγι των Άλπεων αν και ήταν περίπου κατά τα ¾ ορατό (πάνω στην διαχωρίζουσα της Σελήνης σκοτάδι/φώς).
Με την αυξημένη μεγέθυνση παρατηρήσαμε την διαχωρίζουσα της Σελήνης με ένα δυνατό προσοφθάλμιο και χρήση barlow lens Χ1,5.

γ) Στη συνέχεια «παίξαμε» με τους αστέρες Alcor και Mizar της Μεγάλης Άρκτου ψάχνοντας να δούμε πόσοι είναι με γυμνό μάτι και με τηλεσκόπιο.

δ) Ακολούθησε μια γρήγορη ουρανογραφία στους αστερισμούς της Μεγάλης Άρκτου, Μικρής Άρκτου και μερικούς βασικούς αστέρες που ήταν ορατοί. Η φωτορρύπανση της περιοχής μας εμπόδισε να κάνουμε ουσιαστική εκμάθηση, αλλά κάτι καταφέραμε. Τρόπος ανίχνευσης πολικού αστέρα και βορρά του τόπου, ήταν μια διαδικασία σχετικά γνωστή σε μερικούς μαθητές.

ε) Στις 21.20 στρέψαμε τα μάτια μας δυτικά (όσοι είχαμε απομείνει, καμιά 15αριά) και περιμέναμε να εμφανισθεί ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός/ISS. Ακριβέστατος στο ραντεβού το βρήκαμε  στις 21.34 περίπου και τον παρακολουθήσαμε για περίπου 3 λεπτά. Χαιρετήσαμε αλλά «δεν μας είδαν» οι κοσμοναύτες που τον επανδρώνουν, αλλά εμείς τους είδαμε !!!! Χειροκροτήματα για την προσπάθεια και την επιτυχία ! Σιγά μην την γλύτωνε με φωτεινότητα περίπου σαν τον Δία !!!
Το φύλλο παρατήρησης του Διεθνούς ISS δόθηκε επίσης σαν αναμνηστικό για τους μαθητές.
Αναμνηστικές φωτογραφίες από την δραστηριότητα δεν βγάλαμε πολλές (μόνο δύο) σημασία έχει οι μαθητές να κρατήσουν στην μνήμη τους αυτά που είδαν (άλλωστε κάποιοι κάτι κατάφεραν με τα κινητά τους πάνω στα προσοφθάλμια).
Παρόλο που η συμμετοχή των μαθητών δεν ήταν μεγάλη (περίπου 50 συμμετείχαν συνολικά), έχει ιδιαίτερη σημασία ότι όσοι συμμετείχαν έμειναν πολύ ευχαριστημένοι, μερικοί ενθουσιασμένοι.
Για την ιστορία θα αναφέρουμε ότι ήρθαν στην δραστηριότητα και 2 μαθητές από το περσινό πρόγραμμα αστρονομίας αν και το έμαθαν την τελευταία ημέρα και μάλιστα εκτέλεσαν υπέροχα τους χειρισμούς του ενός τηλεσκοπίου όταν χρειάσθηκε.
Θερμά ευχαριστούμε τον διευθυντή κ. Παπάζογλου Κωνσταντίνο και την υποδιευθύντρια κ. Σαλαμβά Αικατερίνη που συνέδραμαν και υποστήριξαν την προσπάθειά μας.
Τελειώνοντας να καταγράψουμε ότι η εκδήλωση πέτυχε το σκοπό της. Απογείωσε τα όνειρα μερικών μαθητών, φύτεψε παρατηρησιακές/τηλεσκοπικές εμπειρίες και εικόνες στο μυαλό τους, καθώς και  συναισθήματα χαράς με την θέαση/ανακάλυψη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού….. Ας είναι χαρούμενα τα όνειρά τους και εμείς να θαυμάζουμε τις επιτυχίες τους.
Την ευθύνη της δραστηριότητας είχε ο καθηγητής Φυσικής Πρασόπουλος Δημήτριος του 3ο Γυμνασίου Κομοτηνής.